wczasy, wakacje, urlop
23 May 2012r.
Konkolewski był w latach wojny partyzantem, że walczył w szeregach „Gryfa Pomorskiego" (patrz pod G). Aby przypomnieć o tym, wybrałyśmy z jego twórczości pieśń, której słowa napisał w 1943 roku, w bunkrze nad jeziorem Brzeźno do melodii Pieśni junackiej: PIESNIÓ PARTYZANCKO To partyzancko jidze wiara, Le pod skorzniami chrzuszczy wrzos, Celem je najim walka krwawo, A losem najim — Polsczi los. Me awangarda, lesnó armia twardo, Nasz los to polsczi los, nasz los, nasz los. Jidzeme prężnym, czujnym krocziem, Od Gór Chełmicczieeh w śeną dól, I pozeróme ostrym wzrocziem Cze dze zasadzczi groźny mól. Jidzeme bic sę o naj sprawę, Wróg
23 May 2012r.
KOPALNIE KASZUBSKIE Te już eksploatowane są w powiecie kościerskim. Znaj -dujące się tam złoża kruszywa należą do najbogatszych i najrozleglejszych w Polsce. Ich zasoby oblicza się na ponad sto lat! Centralny zakład eksploatacyjny jest w Rybakach pod Kościerzyną, ale wydobywa się żwir w rejonie Skarszew, Nowego Barkoczyna, Wieprznicy i innych miejscowości. W niedalekiej już perspektywie drugim „okręgiem górniczym" Kaszub stanie się powiat pucki, gdzie geolodzy natrafili na bogate złoża soli potasowych. W wyniku wierceń, rozpoczętych w 1964 roku, ustalili oni, że w okolicach Chłapowa
23 May 2012r.
KORKI Najmodniejsze na Kaszubach obuwie do pracy damskie, męskie i nijakie. Podeszwa drewniana, wierzch ze skóry, bez pięty. Wchodząc do checzy, by nie wnosić do izby brudu, „wychodzi" się w sionce z korków i pozostaje w wełnianych skarpetach. Korki to rzecz tania, trwała i wygodna. Do turystyki jednak Taczej się nie nadaje. Za to szałowa — w myśl ostatniej mody — na „po wiosłach". PIOSENKA O KORCE We Koleczkowie Na młenie w rowie, Beła jó dzis z porenka Korkę jedną zgubiła, Korkę jedną wyzbyła.
23 May 2012r.
KOŚCIERZYNA — krzyczy kolejarz na peronie kościerskiego dworca i oto jesteśmy w grodzie, który w herbie ma niedźwiedzia pod lipą. Groźny miś to podobno ten sam, który żył ongiś w borach tutejszych i, co gorsza, napadał na ludzi i bydło. Był prawdziwym postrachem biednych gburków. Wreszcie znalazło się dwóch odważnych mężczyzn, ojciec i syn, którzy zabili niedźwiedzia. Czynem tym zyskali uznanie tak ogromne, że lud leśny obrał ich swymi wodzami. A gdy w miejscu pokonania kudłatego wroga zbudowany został gród,
23 May 2012r.
KOZIRÓG Ma ponad osiemdziesiąt lat, a wygląda na sześćdziesiąt. Gra na wszystkich instrumentach, śpiewa, tańczy — i to jak tańczy! — oraz ma nieprzebrany zapas „fifów", czyli żartów w głowie. Prawdziwy sowizdrzał kaszubski, Jan Koziróg, mieszka we Władysławowie. Z zawodu jest murarzem, był również rybakiem, jak większość jego sąsiadów. Później, już „na emeryturze" u córki, pasał kozy, którą to funkcję dowcipnie wiązał ze swoim nazwiskiem.
23 May 2012r.
KROFEY Szymon Krofey był pisarzem miejskim i nauczycielem, a potem rektorem szkoły i zarazem kaznodzieją wyznania ewangelickiego w Bytowie. Tam, w kościele Sw. Jerzego, wygłaszał swoje kazania kaszubskie. Nazwisko jego wiąże się z początkami piśmiennictwa kaszubskiego i pierwszych pomników literackich (patrz LITERATURA KASZUBSKA). Bowiem w roku 1586 Szymon Krofey wydaje, dzięki poparciu ówczesnego księcia zachodniopomorskiego Barnima X, książkę pt. Duchowne piesnie D. Marcina Luthera y ynszich naboznich mężów. Z niemieckiego w slawięsky ięzik wi-lozone... Ten „slawięsky" ję- zyk to mowa Kaszubów
23 May 2012r.
KROSNA Ramy pociemniałego drewna do połysku wygładzone dłońmi kilku pokoleń. Ryba--zapadka, pyskiem przytrzymująca zęby na kole u zakończenia „buli", na którą nakłada się osnowę. Ramy nicielnicowe, „huwelty", przez które przewleka się nici prowadząc je między drutami grzebienia „płochy" i mocując na przedni przewal. To krosna. Stare i piękne, które utkały już wiele metrów płótna. Takie, przy których pracowały prababka, babka, matka, o których najczęściej już nie pamięta córka i wnuczka. Krosna ukrywane przed okupantem w latach ostatniej wojny, kiedy nie wolno było tkać i nadal trzymane w stodole lub na strychu po wojnie, w latach pięćdziesiątych, kiedy prywatne wiejskie rękodzieło